Sở hữu một nền giáo dục số 1 trên thế giới, thật dễ hiểu vì sao mỗi năm đất nước này lại đón hàng triệu du học sinh từ khắp nơi đổ về theo học. Tuy nhiên với hệ thống trường học rộng khắp, lên đến con số hơn 4000 trường trên khắp đất nước thì việc lựa chọn một ngôi trường phù hợp với bản thân mình là điều không hề dễ dàng. Hãy cùng tìm hiểu việc này và bạn sẽ bất ngờ với những thông tin mà chúng tôi cung cấp đấy!
Một trọng những đặc điểm thú vị của hệ thống giáo dục Đại học của Mỹ chính là khả năng cung cấp nhiều sự lựa chọn cho tất cả mọi người, từ các trường Cao đẳng Cộng đồng, các trường dạy nghề đến Học viện tư thục và các trường Đại học Công lập. Những nhân tố khác mà bạn cũng phải quan tâm chính là vị trí địa lý của trường, quy mô cũng như các chuyên ngành mà trường giảng dạy.
Là sinh viên quốc tế, khó khăn của bạn dường như nhân lên gấp đôi, gấp ba lần. Đa số chưa từng một lần đặt chân đến Mỹ. Nhưng thực sự địa điểm, giảng viên, chất lượng chương trình và những kiểu sinh viên học tập trong trường là một yếu tố quan trọng mà bạn phải nghiên cứu thật cẩn thận trước khi quyết định có đi Du học Mỹ hay không.
Bắt đầu nghiên cứu thật sớm và xác định những mục tiêu dài hạn của bạn
Trước hết, bạn cần dành nhiều thời gian để nghiên cứu thật kỹ về trường cũng như chuyên ngành bạn muốn nộp hồ sơ. Qúa trình này có thể mất nhiều thời gian vì bạn phải xác định được môi trường phù hợp nhất với bạn là gì. Vì thế chúng tôi khuyên bạn nên giành từ 12-18 tháng để tìm hiểu về trường (Nhớ là các trường ở Mỹ thường bắt đầu kỳ học mới từ tháng 8 hoặc tháng 9 hàng năm).
Có một số bạn cũng cần học qua một khoá tiếng Anh chuyên ngành như IELTS, TOEFL hay SAT, GMAT từ 3 đến 9 tháng để có đủ hành trang ngoại ngữ cho việc học.
Tìm đến các nguồn tư vấn
Với nhiều sự lựa chọn như vậy, bạn cần phải thu nhỏ khoảng nghiên cứu của bạn lại bằng cách tìm kiếm những thông tin liên quan. Rất nhiều bạn tìm đến các trung tâm tư vấn du học để được hướng dẫn. Chính phủ Mỹ cũng có các trung tâm tư vấn (được tài trợ bởi Bộ Ngoại giao của Đại sự quán chẳng hạn) cũng như EducationUSA và văn phòng Uỷ ban Fulbright Commission trên khắp thế giới. Đây đều là những nguồn cung cấp thông tin đáng tin cậy.
Với những tổ chức giáo dục khác (như USIS Education là một ví dụ), chúng tôi thường có nhiều thông tin hơn các văn phòng tư vấn phi chính phủ và đã thiết lập quan hệ trực tiếp với các chương trình học ngoại ngữ và các trường Đại học trên khắp nước Mỹ. Chúng tôi có thể hỗ trợ bạn lựa chọn trường phù hợp nhất với nguyện vọng và học lực của bạn, giúp bạn làm hồ sơ và thủ tục visa nữa.
Một số bạn có thể hỏi ý kiến từ người thân hoặc bạn bè đã và đang học tập tại Mỹ. Bạn có thể hỏi những câu hỏi cụ thể hơn về trường mà họ theo học. Nhưng hãy nhớ, nguồn tham khảo này chỉ có thể nói chính xác được một, hai trường mà họ biết, vì thế bạn không nên chỉ phụ thuộc vào nguồn thông tin này. Mỗi người có những trải nghiệm du học Mỹ khác nhau, vì thế có thể những gì lý thú với họ lại không phù hợp với bạn thì sao?
Internet
Dĩ nhiên, nhờ có Internet sinh viên ngày nay được tiếp xúc với nhiều nguồn thông tin đa chiều hơn. Tuy nhiên đôi khi lại gây khó khăn cho sinh viên khi họ muốn tìm kiếm nguồn thông tin đáng tin cậy. Các trang như website chính thống như của USIS Education được lên nội dung để cung cấp các thông tin hữu ích cho bạn tham khảo, từ việc học tập tại Mỹ, lựa chọn chuyên ngành, thủ tục làm visa, cũng như thông tin về học phí, sinh hoạt phí… Tất nhiên là còn có rất nhiều website khác trên internet để các bạn tìm hiểu thông tin nữa.
Các tiêu chí khi chọn trường
Chúng tôi đã tổng hợp lại những tiêu chí để bạn có thể thu gọn khoản nghiên cứu của mình lại. Tất cả những nhân tố này đều quan trọng, nhưng trọng số của chúng có thể sẽ khác nhau phụ thuộc vào nhu cầu và mong muốn của bạn. Bạn hãy điểm lại những yếu tố sau xem liệu bạn có thực sự thuộc về ngôi trường mà mình đang apply không nhé.
Chuyên ngành
Không giống các trường Đại học ở các nước khác, ở Mỹ bạn không nhất thiết phải chọn lựa một chuyên ngành cố định khi bạn mới đăng ký. Tuy nhiên, nếu như bạn đã biết mình muốn theo đuổi ngành nào, mọi chuyện sẽ đơn giản hơn rất nhiều. Bạn chỉ việc tìm hiểu liệu ngôi trường đó có thế mạnh về chuyên ngành này hay không.
Phần lớn các trường Đại học, Cao đẳng ở Mỹ nổi tiếng ở một số những chuyên ngành nhất định, chẳng hạn như kinh doanh hoặc công nghệ thông tin. Nếu bạn đang hứng thú với một chuyên ngành đặc thù như sinh học hải dương hay khảo cổ học chẳng hạn, bạn cần phải nghiên cứu thật kỹ trường nào có thế mạnh ở các ngành đặc biệt này nhé.
Ngoại trừ các trường đào tạo đặc thù một số ngành, phần lớn các trường Đại học, Cao đẳng ở Mỹ cung cấp chương trình học đa dạng rất nhiều môn học. Sinh viên có thể học song song các môn chuyên ngành cùng với các môn học ngoài ngành mà mình yêu thích. Hoặc sinh viên có thể chọn một trường mà chủ yếu cung cấp các môn học liên quan đến lĩnh vực mình chọn vì trên thực tế, có những trường chỉ chuyên dạy về một lĩnh vực, chẳng hạn như Kinh doanh hoặc Kỹ sư.
Mặt khác, cũng có bạn lại muốn lâu lâu “đổi gió” học một môn học chẳng liên quan gì đến chuyên ngành lắm. Dù lựa chọn của bạn thế nào, bạn cũng cần phải nghiên cứu thật kỹ các môn học có ở trường và rằng trường của bạn có thế mạnh ở những chuyên ngành bạn chọn hay không.
Tổng chi phí cho việc học của bạn
Thử tính toán tổng chi phí của bạn khi đi Du học Mỹ, với thông tin lấy từ trang chủ của các trường Đại học. Các trường Đại học tư nhân danh giá thông thường sẽ có học phí cao hơn các trường Công lập. Những trường nằm ngoài khu bờ Đông và bờ Tây nước Mỹ thường có tổng chi phí rẻ hơn, thậm chí rẻ hơn rất nhiều lần. Ngoài ra, lưu ý rằng chi phí có thể thay đổi hàng năm nữa đấy.
Các trường cấp chứng chỉ và cấp bằng liên kết
Nếu bạn đã hoàn thành bậc phổ thông hoặc đã hoàn thành việc học một chương trình tương đương Đại học nhưng không được cấp bằng, thì khi bạn nộp đơn vào các trường Đại học ở Mỹ, bạn sẽ phải nộp đơn cho chương trình Đại học (Undergraduate). Tức là bạn phải chắc rằng chương trình bạn đang tìm hiểu là học 2 năm cấp bằng liên kết hay 4 năm cấp bằng Cử nhân.
Các chương trình Thạc sĩ và Tiến sĩ được coi là các chương trình Cao học (Graduate programs), đôi khi còn được gọi là chương trình sau Đại học (Post graduate). Một số chương trình học toàn thời gian, một số chương trình học bán thời gian, như học buổi tối hoặc cuối tuần (nhiều chương trình MBA có lịch học kiểu này). Hơn nữa, khác với các chương trình Đại học khi mà tất cả Hồ sơ nhập học đều được chuyển đến Hội đông tuyển sinh của trường, thì hồ sơ sau Đại học của bạn cần được gửi trực tiếp đến từng chuyên khoa tương ứng với chuyên ngành của bạn. Với các chương trình Cao học, bạn cũng cần phải có điểm các bài thi chuẩn hóa như GMAT hoặc GRE.
Thứ hạng và Danh tiếng
Để được nhận vào các trường Đại học và Cao đẳng ở Mỹ (đặc biệt là các trường danh giá) là một cuộc cạnh tranh vô cùng khốc liệt, đặc biệt với sinh viên quốc tế. Với đại đa số sinh viên, các bạn muốn tìm một ngôi trường phù hợp với khả năng và có chất lượng giảng dạy, hơn là lựa chọn trường dựa vào thứ tự xếp hạng.
Hãy nghiên cứu từng tiêu chuẩn mà nhà trường đặt ra cho ứng viên tiềm năng và hướng đến mục tiêu tiếp cận những tiêu chuẩn đó. Bạn có thể tham khảo ý kiến từ giáo viên, các anh chị đi trước hoặc tư vấn viên chuyên nghiệp. Hãy để ý đến điểm tổng kết tại trường của bạn, vì đó gần như là yếu tố tiên quyết khi nhà trường nhìn vào hồ sơ của bạn. Các hoạt động ngoại khóa của bạn cũng rất quan trọng, cũng như điểm các bài thi chuẩn hóa cũng là một yếu tố then chốt.
Địa điểm và Vùng miền
Một yếu tố khác mà bạn cần phải xem qua chính là vị trí địa lý của trường. Bạn sẽ học tập tại Mỹ trong vòng vài năm và vì thế, việc lựa chọn địa điểm học tập có thể ảnh hưởng đến các trải nghiệm cuộc sống ở Mỹ và các cơ hội việc làm sau này. Thử nghĩ xem bạn có thể phù hợp với nơi nào hay kiểu thời tiết nào. Nhìn chung, phần đông sinh viên quốc tế ở Mỹ sống gần bờ Đông và bờ Tây. Là sinh viên Việt Nam, một quốc gia nhiệt đới nằm gần xích đạo với kiểu khí hậu nóng bức quanh năm, có thể bạn sẽ muốn trải nghiệm khí hậu mát mẻ hơn?
Ngoài yếu tố về khí hậu, nhiệt độ, hãy nghĩ về các hoạt động ngoại khóa. Bạn có sở thích với bất kỳ hoạt động văn hóa, thể thao hay giải trí gì lúc rảnh rỗi không? Một số người thích trượt tuyết, vì thế họ chọn Colorado hoặc Vermont. Một số lại muốn học lướt sóng nên đã chọn Florida. Các fan nhạc kịch có thể sẽ mong muốn được sinh sống tại San Francisco hay New York chẳng hạn.
Một số sinh viên khác lại muốn sống gần với các bạn đến từ cùng quốc gia, vì thế một thành phố đa văn hóa như New York hay Los Angeles sẽ trở thành điểm đến lý tưởng. Một vài bạn lại chọn những vùng đồng bằng ở Trung Mỹ để có trải nghiệm văn hóa Mỹ một cách đầy đủ nhất. Bạn có thể để ý thấy rất nhiều trường Đại học tốt nhất ở Mỹ lại được đặt ở những thành phố hoặc thị trấn nhỏ chẳng hạn như Lawrence, Kansas hay Madison. Những thành phố này có thể không nổi tiếng trên bản đồ địa lý, nhưng lại được biết đến như những thành phố của các trường Đại học lớn, với chi phí sinh hoạt khá thấp mà chất lượng cuộc sống lại cao.
Trường Đại học lớn hay Cao đẳng nhỏ?
Phần lớn sinh viên quốc tế lựa chọn các trường Đại học nghiên cứu quy mô lớn. Thường đây là những trường Đại học công lập được nhà nước hỗ trợ. Những trường Đại học này cũng là điểm cộng trong hồ sơ của bạn. Những trường như Yale hay UC Berkeley được biết đến rộng rãi và được công nhận trên toàn cầu. Nhưng trước khi bạn lựa chọn những trường cỡ “khủng” như vậy, đừng quên xem qua những trường Đại học và Cao đẳng quy mô nhỏ hơn mà có thể thích hợp với bạn hơn.
Các trường Cao đẳng quy mô nhỏ thường có các lớp học ít sinh viên hơn và môi trường học tập an toàn hơn. Nhìn chung, các trường này có tỷ lệ sinh viên/giảng viên ít hơn và vì thế, mỗi sinh viên được nhận nhiều sự quan tâm hơn, hòa nhập cuộc sống sinh viên tại Mỹ cũng sẽ dễ dàng hơn. Những trường Đại học nghiên cứu quy mô lớn sẽ có nhiều chuyên ngành đào tạo chuyên sâu như Kiến trúc hoặc Kỹ sư. Và nếu trường là Công lập, học phí sẽ ít hơn, mà lại có nhiều sinh viên quốc tế hơn.
Kiểm định
Kiểm định chính là để xác định liệu một chương trình bất kỳ có phù hợp với các quy chuẩn học thuật không. Bạn nên kiểm tra xem trường bạn có được chứng nhận bất kỳ mục nào không. Nếu bạn học tập tại một cơ sở chưa được chứng nhận, bạn sẽ không thể chuyển đổi tín chỉ lên các trường Đại học, Cao đẳng khác. Đồng thời, nhiều nhà tuyển dụng sẽ cảm thấy bằng cấp của bạn không có nhiều giá trị.
Các giấy chứng nhận không phải được cấp bởi Bộ Giáo dục hay một cơ quan thuộc Chính phủ, mà được cấp bởi hiệp hội do các trường Cao đẳng và Đại học cùng thành lập – chính các hiệp hội này sẽ đặt ra tiêu chuẩn và đánh giá các trường. Nếu trường Đại học có các yếu tố đạt chuẩn, trường sẽ được đánh giá cao và trường phải liên tục duy trì các tiêu chuẩn đó để được nhận kiểm định hàng năm.
Để lựa chọn một ngôi trường và một chuyên ngành phù hợp, hãy tự hỏi bản thân những câu hỏi sau:
- Định hướng nghề nghiệp của bạn là gì?
- Bạn có sẵn sàng chuyển đến sống ở một thành phố có môi trường khác với nơi mình từng sinh sống trước đây?
- Bạn đã tính toán tổng chi phí cho việc Du học Mỹ chưa?
- Các tổ chức sinh viên, các câu lạc bộ nào mà bạn cảm thấy yêu thích?
- Bạn có thể tìm thấy thông tin về trường ở đâu?
- Các chương trình học của trường đã được kiểm định hay chưa?
Chương trình học Giáo dục Đại cương (Liberal Arts)
Sinh viên Đại học của Mỹ thường học các chương trình Đại cương trong 1 hoặc 2 năm trước khi chọn chuyên ngành. Một số sinh viên sau đó còn đổi chuyên ngành, tất nhiên là thời gian học của họ sẽ dài hơn.
Nếu bạn vẫn chưa chắc mình muốn theo đuổi chuyên môn nào, đó là chuyện hết sức bình thường. Mỗi năm hàng ngàn sinh viên Mỹ chưa thể lựa chọn được ngay chuyên ngành của họ. Để khám phá ra bản thân thực sự muốn gì, sinh viên thường lựa chọn học Giáo dục Đại cương, giới thiệu các môn học thuộc nhiều lĩnh vực và được thiết kế để cho sinh viên có cái nhìn tổng quát.
Giáo dục Đại cương cung cấp nhiều sự lựa chọn ở nhiều chuyên môn khác nhau. Tại trường Đại học có chương trình học giáo dục Đại cương phát triển, bạn sẽ được chọn các môn học khác nhau từ Khoa học đến Nhân văn, Triết học, Lịch sử, Âm nhạc, Nghệ thuật và Văn học. Theo học các lớp có nhiều kiến thức khác nhau sẽ cho bạn cơ hội được trải nghiệm nhiều hơn và học được nhiều khía cạnh. Bạn có thể khám phá ra những điểm mạnh mà trước đó còn dưới dạng tiềm ẩn. Điều này có thể dẫn đến bạn chọn chuyên ngành chính mà trước giờ bạn còn không để ý hoặc không biết là có.
Phần lớn các chương trình học hiện nay có các môn học Đại cương bắt buộc. Hoặc bạn có thể đăng ký vào các trường có chương trình giáo dục Đại cương chuyên biệt. Giáo dục Đại cương sẽ đưa bạn đến những trải nghiệm học tập khác nhau, các ý tưởng và kỹ năng mà sau này sẽ cần thiết cho mọi công việc, chẳng hạn như kỹ năng giao tiếp và tư duy logic. Thực tế, rất nhiều sinh viên chọn chương trình học cân bằng và ở nhiều khía cạnh tại các trường Đại học Đại cương (Liberal Arts Colleges) trước khi chọn chuyên ngành nghiên cứu sâu hơn ở bậc Cao học.
Các trường Cao đẳng Cộng đồng
Rất nhiều quốc gia không có các trường Cao đẳng Cộng đồng như của Mỹ. Đây là những trường công lập mà sinh viên có thể theo học 2 năm để lấy bằng Cao đẳng, hoặc sau khi tốt nghiệp có thể học tiếp 2 năm nữa để lấy bằng Đại học.
Cao đẳng Cộng đồng ngày càng trở nên phổ biến trong lựa chọn Du học Mỹ của sinh viên quốc tế bởi vì yêu cầu đầu vào của các trường đều không quá cao và chi phí khá dễ chịu. Một số sinh viên hoàn toàn có thể chọn học Cao đẳng trong lĩnh vực kỹ thuật và rồi trở về quê nhà với tấm bằng này. Còn một số sinh viên khác lại chọn học Cao đẳng cộng đồng để lấy bằng Đại học một cách tiết kiệm nhất.
Bạn có thể hoàn thành 2 năm đầu của trường Đại học tại Cao đẳng Cộng đồng với một chi phí dễ thở hơn nhiều. Bạn hoàn toàn có khả năng chuyển lên các trường Đại học 4 năm và tất nhiên, tiền mỗi tín chỉ tại trường Cao đẳng cộng đồng sẽ rẻ hơn so với khi bạn học tại Đại học.
Tại một đất nước sở hữu nền giáo dục hàng đầu như Mỹ, bạn sẽ được cung cấp những nền tảng tốt nhất để có thể theo đuổi ước mơ và phát triển đam mê của bản thân. Việc của bạn là hãy tìm hiểu bản thân mình đang có gì và cần gì? Năng lực của bạn đến đâu và bạn muốn trở thành gì mà thôi?